ලංකාවේ බත්කූරෙක් අභ්‍යවකාශයේ? කක්ෂගතවිම හෙට?

ජපානයේ කියුෂු තාක්ෂණ ආයතනය (KIT) සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ආතර් සී. ක්ලාක් උසස් තාක්ෂණ ආයතනය (ACCIMT) එක්ව සංවර්ධනය කරන ලද ශ්‍රී ලංකාවේ තුන්වන නැනෝ චන්ද්‍රිකාව වන BIRDS-X Dragonfly, 2025 අගෝස්තු 24 වන දින SPX-33 SpaceX මෙහෙයුමේදී ජාත්‍යන්තර අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයට (ISS) දියත් කරන ලදී.

චන්ද්‍රිකාව 2025 සැප්තැම්බර් 19 වන දින ශ්‍රී ලංකා සම්මත වේලාවෙන් (SLST) පස්වරු 2:15 ට ISS වෙතින් කක්ෂයට දියත් කිරීමට නියමිතය.

රටේ පළමු නැනෝ චන්ද්‍රිකාව වන RAAVANA-1 (2019 දී ACCIMT–QTech සහයෝගීතාවයක් ලෙස දියත් කරන ලදී) සහ KITSUNE (2022 දී QTech විසින් ACCIMT හවුල්කරුවෙකු ලෙස සම්බන්ධීකරණය කරන ලද පස් පාර්ශව ජාත්‍යන්තර සහයෝගී ව්‍යාපාරයක් ලෙස දියත් කරන ලදී) පසුව, BIRDS-X Dragonfly අභ්‍යවකාශ තාක්ෂණයේ ධාරිතා සංවර්ධනය සඳහා ශ්‍රී ලංකාවේ ගවේෂණයේ වැදගත් සන්ධිස්ථානයක් සනිටුහන් කරයි.

වැදගත් වන්නේ, BIRDS-X Dragonfly කිසිදු ප්‍රාග්ධන වියදමකින් තොරව ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණෙන අතර, එය කළ හැකි වූයේ එවකට ACCIMT හි අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් ඉංජිනේරු (ආචාර්ය) සනත් පනාවන විසින් අනුගමනය කරන ලද නව්‍ය ප්‍රවේශය මගිනි – ශ්‍රී ලංකාවේ අභ්‍යවකාශ තාක්‍ෂණ ධාරිතාවය සංවර්ධනය කිරීම සඳහා වූ වැඩසටහනේ නිර්මාතෘ, ඔහු එය Kyutech-ACCIMT තාක්ෂණික-සහයෝගීතා ව්‍යාපෘතියක් ලෙස ක්‍රියාත්මක කළ අතර ශ්‍රී ලංකා කණ්ඩායමේ උපායමාර්ගික හා තාක්ෂණික දායකත්වයන් මත පදනම්ව ජාත්‍යන්තර හවුල්කරුවන්ගෙන් අරමුදල් ලබා ගැනීමෙන් මෙම ගිවිසුම සුරක්ෂිත කළේය.

මෙම ව්‍යාපෘතියට ආධුනික ගුවන්විදුලි ඩිජිටල් සන්නිවේදන (ARDC) වෙතින් ලැබුණු ප්‍රදානයක් මගින් අරමුදල් සපයන ලද අතර, එහි දියත් කිරීම සහ යෙදවීම ජපන් අභ්‍යවකාශ ගවේෂණ ඒජන්සිය (JAXA) විසින් පහසුකම් සපයනු ලබන අතර, “අභ්‍යවකාශ අංශයට විවිධත්වය ගෙන ඒම සහ අභ්‍යවකාශ භාවිතය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කිරීම” යන සමස්ත ගෝලීය මෙහෙවර අරමුණට අනුකූලව සිදු කෙරේ.

2023 අප්‍රේල් 1 වන දින ACCIMT හි අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් සහ QTech හි සභාපති විසින් ද්විපාර්ශ්වික පර්යේෂණ ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමත් සමඟ ව්‍යාපෘති කටයුතු ආරම්භ විය.

BIRDS-X හි ප්‍රධාන මෙහෙවර

නව සන්නිවේදන උප පද්ධති කක්ෂය තුළ පරීක්ෂා කිරීම – අනාගත නැනෝ-චන්ද්‍රිකා මෙහෙයුම් සඳහා දැරිය හැකි සහ විශ්වාසදායක භූගත-අභ්‍යවකාශ සන්නිවේදනයන් ගවේෂණය කිරීම, අභ්‍යවකාශ තත්වයන් තුළ වාණිජමය වශයෙන් ලබා ගත හැකි (COTS) සංරචක භාවිතයෙන් ඉදිකරන ලද නව අඩු වියදම් UHF සම්ප්‍රේෂකයක් පරීක්ෂා කිරීම.

APRS Digipeater – APRS (ස්වයංක්‍රීය පැකට් ලබා ගැනීමේ පද්ධතිය) පණිවිඩ සම්ප්‍රේෂණය කිරීම සඳහා චන්ද්‍රිකා පාදක වේදිකාවක් සැපයීම, ගෝලීය ආධුනික ගුවන්විදුලි ක්‍රියාකරුවන්ට සහ පර්යේෂකයන්ට ඔවුන්ගේම ඩිජිටල් සැලසුම් භාවිතයෙන් චන්ද්‍රිකා සන්නිවේදනයන් අත්හදා බැලීමට හැකි වේ.

ගබඩා-සහ-ඉදිරි සන්නිවේදන – පරිශීලක පණිවිඩ උඩුගත කිරීමට, ඒවා ගබඩා කිරීමට සහ පසුව විවිධ කලාපවල භූගත මධ්‍යස්ථාන වෙත බාගත කළ හැකි දත්ත රිලේ පද්ධතියක් නිර්මාණය කිරීම.

ACCIMT හි BIRDS-X Dragonfly ව්‍යාපෘති කණ්ඩායම
ඉංජිනේරු (ආචාර්ය) සනත් පනාවැන්න
(හිටපු) අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්
(ACCIMT)

ඉංජිනේරු (කමනි එදිර්වීර මහත්මිය
(හිටපු) නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්
(තාක්ෂණික)

ඉංජිනේරු. කාවින්ද්‍ර ජයවර්ධන
අධ්‍යක්ෂ (සන්නිවේදන ඉංජිනේරු අංශය)

ඉංජිනේරු තරිඳු දයාරත්න,
පර්යේෂණ ඉංජිනේරු (ACCIMT)

ඉංජිනේරු කාවින්ද්‍ර සම්පත්,
පර්යේෂණ ඉංජිනේරු (ACCIMT)

තිළිණ විජේබණ්ඩාර
පර්යේෂණ විද්‍යාඥ (ACCIMT)

ඉංජිනේරු උදිත ගයාන්
පර්යේෂණ ඉංජිනේරු (ACCIMT)

මෙම වෘත්තිකයන් මෙම මෙහෙයුම පිටුපස ඇති මොළය සහ ශක්තියයි. ශ්‍රී ලාංකික ජාතියක් ලෙස, අපි ආඩම්බර විය යුතු අතර අනාගතය සඳහා මෙම වටිනා පුද්ගලයින් ආරක්ෂා කළ යුතුය.